5 Temmuz 2018 Perşembe

Asterix ve Tablolar

Buyuk usta Uderzo Asterix albumlerine degisik sanat dallarina, sanat tarihine, popular kultur ogelerine gondermeler serpistirmistir. Bunlardan cesitli ressamlara ve buyuk eserlerine yaptigi gondermeler sadik okurlar tarafindan zaten bilinmekte. Bu gondermelerden bazilar cesitli internet sitelerinde yer almakta ama derli toplu olarak hepsini bulamadigimdan listeyi kendim cikardim. Eksikler varsa bildirirseniz sevinirim.  

Ilk ornek Asteriks Lejyoner (67)'den :  Korsanlar klasik bir batma sahnesinden sonra bir sala siginirlar. Sahne bir Fransiz ressami olan Théodore Géricault'un meshur resmine "The Raft of the Medusa" (1818–1819) bir gondermedir elbette, cizgi roman panelinde kaptan da zaten konusma balonunda buna gonderme yapmaktadir. Resim de zaten 1800'lerin basinda bir geminin batmasindan sonra yasananlar icin yapilmistir.  



Bir sonraki ornek Kahin (72) albumunden. Rembrandt'in "The Anatomy Lesson of Dr. Nicolaes Tulp"  (1632)  isimli eserine gonderme yapilmistir. Koye gelen kahinimiz 'okumak' icin bir hayvan istediginde ancak balik verebilirler ve ortaya Rembrandt'in Anatomi dersi resimindeki merakli izleyicilerin bakislarini yansitan bir panel cikar ortaya. Asterix'in kurgusal olarak resimden 16 asir oncesinde yasamakta oldugu goz onune alininca Rembrandt'in bilimi-rasyonelligi merkezine alan tablosunun yerini kehanete-sozdebilime birakmasi, doktorun yerini kahine birakmasi gayet dogaldir. Buna ragmen panelde en enteresan nokta ise herkesin aksine Asteriks'in kahininin yaptigindan duydugu supheden olsa gerek muzip bir bicimde herkes gibi baliga degil de -okuyucuyla arasinda olan duvari yikarak bize bakmasidir. Hurafenin-dalaverenin farkindadir.  




Asteriks Belçika'da (79)   Bruegel (the Elder)'in  "The Peasant Wedding" (1567)  tablosuna bir gonderme yapilmistir. Tablodaki oldukca mutevazi olan dugun yiyecek-icecekleri (ekmek corba vb) elbette Asterix'in abartili solen-yemegi (hele Belcikalilarla birlikte olduklarindan) mantigi cercevesinde cok daha ihtisamli yiyeceklerle degistirilmistir. 



Son olarak bir albumde degil de Uderzo'nun ozel olarak yaptigi calismada Eugène Delacroix'in meshur tablosu "Liberty Leading the People" (1830) merkeze alinmistir. Ozgurluk Tanricasi rolu elbette Sef'in esi Impedimenta'ya (Dediğimdediks) verilmistir. Romalilarin flamalari da ustaca tablodaki Fransiz bayragini olusturacak sekilde biraya gelmistir. Koyun demircisi Fulliautomatix'in (Tamotomatiks) tabloda yeralmasi da tesaduf degildir zira Delacroix' tablosuna ozenle her sinifi-yasi temsil edecek karakterler secmistir ki Uderzo da buna uygun davranmistir.



Tablolardan bahsetmisken iki tabloyu daha analim; bunlar Uderzo tarafindan direk olarak kullanilmamistir Asterix albumlerinde ama iddialara gore antik Galyalilar-Roma donemi hakkinda gorsel malzeme - referans saglamistir Uderzo'ya. Tablolardan ilki Évariste Vital Luminais'in bir resmidir. Populer Galyali imajinin -tarihsel olarak yanlis olsa bile - onun tarafindan yaratildigi soylenir. Ikincisi ise Asterix hikayelerinde siklikla atif yapilan Jesar'in unlu Galli komutan Vercingetorix'i yenmesini-teslim almasini betimleyen tablodur (Lionel Royer).





Hiç yorum yok:

Yorum Gönder