Zagor vs YETI

Once guncel bir haber: yillardir suren Yeti efsanesini besleyen, yasatan ve buyuten en onemli kanitlar olarak bilinen bazi buluntular (kemik, tuy vs. ) uzerinde simdiye dek yapilan en kapsamli DNA analizleri sonucunda bunlardan sekizinin bolgede yasayan ayi turlerine geriye kalanin ise bir kopege ait oldugu saptanmis. Bu kadar kesin bir ispat bile elbette Yeti'yi oldurmeye yetmeyecek :) Insanoglunun hayal gucu Yeti'yi yasatmaya, bolgeye giden kasifler kanit(!) toplamaya, Yeti de populer kultur urunlerinde boy gostemeyedevam edecek.

Yeti efsanesinin koku cok gerilere gitse de gectigimiz yuzyilin baslarindan itibaren bolgeye giden batililarin iddialari ve "bulgulariyla" yeti batida ve dolayisiyla populer kulturde meshur olmaya baslar.

Eric Shipton'in 1951 yilina ait meshur resmi

Cizgi romanin hemen her turlu alt turune defalarca konuk olmustur kar adamimiz ama her halde en unlusu  Herge'nin cizimlerinden konusuna, detaylarina en basarili albumlerinden olan Tenten Tibet'de albumudur (1958-59); buradaki Yeti bolge halkinin korkularinin aksine yumusakbasli, siddetten uzak hatta yanliz diyebilecegimiz bir canavar(!)dir. 

Superhero genresinde hemen heryerde YETI'yi bulmak mumkundur , tek ornek verelim: Batman Himalayalarda Ra's Al Ghul'un pesindeyken team-u yaptigi Frankesteinla birlikte bir grup YETI ile karsilasir ; lakin bunlar da gunun sonunda yine sadece kendi bolgelerini savunmaya calisan masum yaratiklardir.  

Konumuza donersek; Zagor'un ucan kacan butun canavarlarla yuzgoz oldugunu daha once soylemistik ((zagor vs) ama tam Himalayalar neresi Darkwood ormani neresi demek gelirken icimizden yaratici ekibin ustaca mudahalesi ile Zagor da kendini Yeti ile karsikarsiya bulur: Asya'dan bir grup muridiyle Amerika'ya gelen dusmani Krinhar yaninda etkisi altindaki Yeti'yi de getirmistir (#272, 1988) Yine Tenten'deki gibi aslinda uysal bir yaratik olan Yeti Krinhar'in etkisi altinda bir silah gibi kullanilmaktadir, karsilasma oldukca kisa surer elbette (Zagorluk da bir yere kadar ) 

Hikayenin guzel sonu sadece Zagor'un dusmani Krinhar ile siradisi karsilasmasi degil, serbest kalan Yeti'nin bundan boyle Amerika'da Sasquatch (ya da Koca Ayak ) olarak bilinecek olmasidir.

Elbette bipedal, iri-yari, ape benzeri bir yaratik olarak Koca Ayak ve Yeti benzetmesi kacinilmazdir; zaten Yeni Dunyanin cakma efsanesi Koca Ayak'in populerlesmesi de Eski Dunya partnerinden cok sonradir. Bu benzetmeyi ve kurulan iliskiyi Zagor'dan once Martin Mystere'de de gorebiliriz: Martin once Koca Ayaklarin aslinda Himayalardan gelen Yetiler oldugunu (#32 - 1984) cok sonralari ise Yetilerin siradisi kokenini (#87 -1989)  kesfeder . 

Yetimiz genelde kimseye zarari olmayan, dag baslarinda-dogada takilan, insanlar tarafindan yanlis anlasilmis canavarlarin en sevimlisidir. Eh bunun da populer kulturdeki muhtesem Himalayalar, Nepal-Tibet, dogayla ve kendisiyle barisik Budizm algisinin bir uzantisi oldugunu soylemek gerekir.