30 Eylül 2018 Pazar

Astro City - Liste




1995'den beri degisik yayinevlerinden oldukca duzensiz araliklarla cikan Astro City'yi takip etmek kolay degil; internette daginik olarak yer alsa bile dogru duzgun bir yayin listesine ulasmak bile oldukca guc. 

Bu yuzden basta wiki ve herocopia websayfalari olmak uzere bi-kac yerden derlenmis bir yayin listesi hazirladim. Seri ile ilgilenenler icin faydasi olamasi dilegiyle. 

Astro City

27 Eylül 2018 Perşembe

Shadowman

Valiant evrenin 90'lardaki yildizlarindandir Shadowman, siradan bir jazz sarkicisiyken vudu sayesinde insanustu guclere kavusan Jack Boniface'in oykusudur. Karanligin cokmesiyle kendi kontrolunun disinda bir kimlige burunur.

Hem diger superkahraman hikayelerinin aksine New Orleans'i mesken tutmasi hem de vuduya dayanan guclerinin esnekligi, zamanla kesfedilmesi, mistik arkaplani sayesinde oldukca populer olur. Cok iyi satis rakamlari da yakalar.



Ama sirketin defalarca el degistirmesi, tutarsiz stratejiler, serinin degisik yaratici ekipler tarafindan tekrar tekrar elden gecirilmesi (ve elbette zamanla degisen kosullar-begeniler) sonucu cok uzun soluklu olmaz.  Oysa Marvel/DC gibi buyuk bir cizgi roman evrenin parcasi olsaydi oldukca uzun bir hayati olabilirdi. Bu potansiyele-zenginlige sahip bir karakterdi. Yillar sonra bir-kac kez tekrar yayinlanmaya calisilsa da eski basarisini bir daha yakalayamaz.

Shadowman'in herhalde en basarisiz yani olan anlamsiz kostumu :) 



Pek cok yazar-cizer tarafindan uretilmistir Shadowman zaman icerisinde. Bu kare de buyuk usta Ditko'nun oldukca basarili bir calismasi. 

Bu yil icerisinde belki de New Orleans'li bir "vudu" kahramaninin olmasi gerektigi gibi siyahi bir karakter olarak tekrar baslatildi Shadowman. Bakalim akibeti ne olacak. 

23 Eylül 2018 Pazar

Herkul'un 11. Gorevi

Avengers 675. sayidan harika bir sayfa; Herkul parcalanan heykelden kopan devasa kureyi Atlasvari bir sekilde kaldirirken kendi gecmisine bir gonderme yapmayi da ihmal etmiyor: " Atlas'in yapabildigi herhangi bir seyi Herkul cok daha iyi yapabilir" : 




Marvel elbette mitolojiden sonuna dek faydalanmayi cok iyi beceriyor; Herkul'un gonderme yaptigi Atlas'la olan klasik mitolojideki macerasi (11.gorevi) ise daha once Herkul 121'de anlatilmis : 





Spoiler vermeden Herkul 124'de Atlas'la bir rovans karsilasmasi oldugunu da ekleyelim: 



18 Eylül 2018 Salı

Iki Halid bin Velid

Suat Yalaz ustanin Gunes gazetesi icin hazirladigi bir dizi Islam tarihi cizgi romani vardir, bunlardan birisi de Halid Bin Veild'in hayat hikayesidir. Yalaz siparis olarak aldigi Islam tarihi islerini maharetli elleriyle resimler, Halid Bin Velid albumu de ustanin bunca yillik Karaoglan deneyimlerinden firlamis savas sahneleriyle bezeli oldukca kaliteli bir yapittir. 

Yalaz'in harika kareleri

Yillar sonra ise Osmanli Kitabevi ismiyle (Murat Sevinc imzasiyla) yayinlanin bir baska Halid Bin Velid cizgi romaninin dijital kopyasina rastladim, kim neden zaten Turk Cizgi romanciliginin sayili ustalarindan biri tarafindan resimlenmis bir hikayeyi tekrar anlatmak istesin ki diye dusunmeye kalmadan cevap kendini yayinevinin adinda ve onsozunde belli etti: 

"Musluman cocuklara ve musluman genclere zaman oldurtmekten baska bir ise yaramayan Amerika damgali romanlar yerine simdi kendi kahramanlarimizin romanlarini okuyacaksiniz." 

Klasik bir sekuler Cumhuriyet yazar-cizer kusagina mensup Yalaz'in "asiri" objektif, disardan bakan, tarihi anlatiya mumkun mertebe sadik hikayesi yeterli bulunmamis olacakti ki boyle bir propaganda isine girisilmis, hikaye yeniden cizilmisti. Gercekten albumler yanyana okununca aktarilan, on plana cikartilan ve kimi zaman atlanan vakalar, disaridan ve iceriden bakmalar kendini hemen belli ediyordu; bir-kac ornek verelim: 

Nasil ve neden oldugu tartismali olsa da Halid Bin Velid'in savaslarinda anlatilagelen "esir oldurme" vakasi Yalaz'da yer alirken bu olay Osmanli Yayinevi albumunde tamamen atlanmistir:  



Peygamberin olumunden sonraki cekismeler-kargasalik Yalaz'in albumunde yer alirken  Osmanli Yayinevi albumunde boyle birsey olmamis gibidir; Ebubekir kolayca halife olur: 




Osmanli Yayinevi albumunde Halid zehir icerek adeta bir keramet gosterirken Yalaz'in albumunde boyle normal-otesi bir vaka elbette yoktur: 



Son olarak Halid'in Omer donemindeki azledilmeleri, bunca zaferine, baskomutanligina ragmen vali olarak bile kalamamasi Osmanli Yayinevi albumunde yumusakca gecistirilirken Yalaz'da tum ciplakligiyla anlatilir hatta bu cekisme Halid'in kahirdan olumune neden olmustur. 




Son olarak Osmanli yayinevi onsuzune soyle devam etmektedir: 

"Bizim cizgi romanlarimizda uydurma ve hayal mahsulu olaylar yok... Ne okuyorsaniz bu okudugunuz olaylar ayni ile yasanmis hadiselerdir." 
Elbette burada kastedilen bir kurgu olarak Amerikan super kahramanlarinin karsisina musluman cocuk ve genc icin konmus kurgu olmayan Islami kahramanlarin hayat hikayeleridir. Lakin yukaridaki orneklerle gordugumuz uzere (bunlari cogaltmak mumkun) atlanan veya eklenen detaylar, on plana cikartilanlarla aslinda yine de -ideolojik bir amac ugruna- gunun sonunda bir kurgu olusturulmakta, bir propaganda yapilmaktadir. 


3 Eylül 2018 Pazartesi

Asterix ve Duvar

 Asterix serisinin besinci kitabi (Asteriks Galya Turu - Asterix and the Banquet) Romalilarin bir turlu yenemedikleri Galyalilari insa ettikleri buyuk bir duvarla koye hapsetmeleriyle baslar. Asteriks ve Obeliks, duvarin kendilerini durduramayacagini iddia edip istedikleri an koyden cikabileceklerini soylerler ve bunun uzerine Romalilarla bahse girerler. Asil macera da (Meshur Tour de France'e gonderme olan Galya Turu kismi) bundan sonra baslar. 





Hikayeyi cocuklugumda ilk okudugumda bu duvar isine pek bir anlam verememistim ; oyle ya kahramanlarimiz istedikleri an serbetlerini icip duvari asabilirlerdi. Duvarin onemini ve sembolizmini yillar sonra ancak Sezar'in Galyalilarla olum-kalim savasi olan Alesia Muharebesini okuyunca anlayabildim. Sezar buyuk bir devlet semsiyesi ya da onder altinda birlesmemis Galyalilari kabile kabile ortadan kaldirirken -ya da anlasarak kendi safina cekerken- Galyalilar sonunda Vercingetorix'in onderliginde toparlanirlar ama Sezar onlari Alesia'da kusatir. Ac kalmalarini ve teslim olmalarini saglamak icin de bu kucuk kale-yerlesim biriminin cevresine kisa surede buyuk bir duvarla tahkim eder. Hatta disaridan gelecek yardimi, biriklerine olasi bir saldiriyi engellemek icin bir de dis duvar-tahkimat yaptirir ve bunlarin icinde bekler. 



Uzun lafin kisasi 'Duvar' aslinda Sezar'in askeri dehasinin urunudur ve basarili olmustur, ve tum Galya Romalilarin egemenligine girer; Vercingetorix ise teslim olur. 

Goscinny - Uderzo ise zeka dolu bir gondermeyle Galyalilarin yenilgisine neden olan 'Duvar' stratejisini ters yuz ederek kahramanlarimizin alay konusu yaptiklari, eglendikleri bir nesneye donusturerek hem tarihi silbastan yazarlar hem de Galyalilarin milli hassasiyetlerini tamir ederler. Tarihte direnen Galyalilari acliga mahkum eden duvar Asteriks ve Obeliks'in ziyafet turuna vesile olur.